Joint Crisis Committee (JCC)

Agenda item: 1983 Political Environment (3 Cabinets)

USG: Mirata Deva

ACAS: Ulaşcan Tunçinan, Nur Banu Dönmez

Description:

1980 yılında 5 kuvvet komutanı tarafından emir komuta zinciri içerisinde gerçekleştirilen darbenin ardından Türk Silahlı Kuvvetleri sivil yönetimi bertaraf ederek yönetime el koymuştur. Millî Güvenlik Konseyi, 12 Eylül’den sonra kapatılan Meclis’in yasama yetkilerini kullanmak üzere kuvvet komutanları tarafından kurulmuştur. 1982 yılında referandum ile yeni Anayasa’nın kabul edilmesi ve 1983’te Meclis’in tekrar açılmasına kadar Millî Güvenlik Konseyi bu yetkiyi kullanmaya devam etmiştir. Anayasa’nın kabulüyle birlikte Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. Millî Güvenlik Konseyi ise Cumhurbaşkanlığı Konseyi adıyla varlığını sürdürmüştür. Sivil yönetime geçilmesine rağmen 1980-83 yılları arasında Millî Güvenlik Konseyi tarafından çıkarılan kanunların Anayasa Mahkemesi’ne götürülmesi yasak kalmaya devam etmiştir. 1983 genel seçimlerinde ANAP genel başkanı Turgut Özal başbakan olarak seçilmiştir.

Türkiye’nin içinde bulunduğu siyasi durum, yasama-yürütme-yargı erkleri arasında çeşitli çatışmalara sahne olmuş, dünya genelinde yaşanan gelişmeler ülke gündemini şekillendirmiştir. Millî Güvenlik Kurulu’nun (MGK) sivil siyasete olan etkisi artarak devam etmiş, Türkiye ise liberal demokrasi adına önemli adımlar attığı ve Avrupa Birliği ile yakınlaştığı bir döneme girmiştir. Askeri vesayetin bir getirisi olarak, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı tehlikeye girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceği, bu kriz ortamında yaşanacak gelişmeler ve alınacak kararlara bağlıdır.